Z dniem 01 stycznia 2021 roku ustawodawca wprowadził zapowiadane od dawna zmiany w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym spółek komandytowych. Na mocy nowych regulacji spółki komandytowe, uznawane za spółki osobowe, od 2021 roku podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Od nowego roku spółki te nie są już zatem transparentne podatkowo, co oznacza, że do zapłaty podatku dochodowego od wypracowanych przez spółkę dochodów jest spółka, a nie jej wspólnicy, jak miało to miejsce dotychczas. Ponadto podatek zapłacą ponownie jej wspólnicy otrzymujący wypłaty ze spółki, zatem wystąpi tzw. podwójne opodatkowanie.
Przed wejściem w życie nowych regulacji spółki osobowe nie były podatnikami podatku dochodowego. Podatkiem dochodowym od wypracowanych zysków przez taką spółkę opodatkowani byli jej wspólnicy proporcjonalnie do posiadanych udziałów w spółce. Przypadający na nich zysk wspólnicy będący osobami fizycznymi kwalifikowali do przychodów z działalności gospodarczej.
Od 2021 roku zyski ze spółki komandytowej jest przez nich traktowany, jako przychód z udziału w zyskach osób prawnych, a więc zaliczany jest do kapitałów pieniężnych. Zgodnie z przepisami ustawy o PIT (art. 30a) od takiego dochodu pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Co istotne znajduje tutaj również zastosowanie art. 41 ust. 1 ustawy o PIT, w myśl którego to płatnicy są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat. W praktyce oznacza to, że jeśli komandytariuszem będzie osoba fizyczna, to spółka komandytowa jako płatnik podatku zobowiązana będzie do pobrania podatku podczas wypłat środków na rzecz komandytariusza.
Ustawodawca chcąc zminimalizować konsekwencje podwójnego opodatkowania dochodów wypracowanych przez spółki komandytowe w wyniku wprowadzenia nowych regulacji, przewidział zwolnienie dla komandytariuszy – stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 51a ustawy o PIT zwolnieniu podlega połowa (1/2) przychodu komandytariusza z przypadającego na niego zysku spółki. Zwolnienie ograniczone jest kwotowo do 60 000 zł w roku podatkowym, przy czym limit liczony jest odrębnie dla każdej ze spółek komandytowych, w której uczestniczy komandytariusz. Co istotne zwolnienie ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do spółek komandytowych, które mają swoją siedzibę lub zarząd na terenie RP.
Warunki wykluczające
Przywołane zwolnienie obwarowane jest licznymi warunkami, co w praktyce może prowadzić do tego, iż niewielu komandytariuszy spełni warunki, aby z niego skorzystać.
Z preferencji wynikających z omawianego zwolnienia nie będzie mógł korzystać komandytariusz:
- posiadający co najmniej 5% udziałów/akcji (pośrednio lub bezpośrednio) w spółce będącej komplementariuszem spółki komandytowej
- pełniący funkcję członka zarządu:
- a) komplementariusza, lub
b)spółki będącej udziałowcem / akcjonariuszem komplementariusza spółki komandytowej, jeśli ta spółka posiada co najmniej 5% udziałów /akcji komplementariusza (pośrednio lub bezpośrednio), lub
- będący podmiotem powiązanym w myśl art. 23m ust. 1 pkt 4 z członkiem zarządu lub wspólnikiem spółki będącej udziałowcem / akcjonariuszem komplementariusza jeśli ta spółka posiada co najmniej 5% udziałów /akcji komplementariusza (pośrednio lub bezpośrednio).
W przypadku wspólnika – komandytariusza będącego osobą prawną, uzyskiwany udział w zyskach spółki komandytowej zaliczany jest do przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Ustawodawca przewidział analogiczne zwolnienie z opodatkowania, jak dla komandytariuszy będących osobami fizycznymi.
Wprowadzenie nowych regulacji w zakresie opodatkowania spółek komandytowych pozostaje neutralne podatkowo po stronie komplementariuszy. Wprawdzie uzyskana dywidenda będzie podlegać u nich opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem wynoszącym 19%, jednak podatek będzie pomniejszany o przypadającą na danego wspólnika część CIT zapłaconą już przez spółkę komandytową. Opodatkowanie w przypadku komplementariusza efektywnie pozostanie więc na jednolitym poziomie.
Zmiana atrakcyjności prowadzenia działalności w formie spółki komandytowej
Wprowadzenie nowych regulacji niestety niekorzystnie wpływa na atrakcyjność prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki komandytowej, która w ostatnich latach cieszyła się dużym zainteresowaniem ze strony podatników. W obliczu niekorzystnej zmiany, mimo wszystko należy korzystnie oceniać wprowadzone częściowe zwolnienie z opodatkowania dochodów uzyskiwanych ze spółki komandytowej przez jej komandytariuszy. Jednak, aby z niego skorzystać może się okazać, że konieczne będzie wprowadzenie zmian w strukturze spółek komandytowych i spółek będących ich komplementariuszami, co pozwoli na skorzystanie przez komandytariuszy z wprowadzonej preferencji przez ustawodawcę. Bardzo dobrze jest bowiem nam znany model, w którym te same osoby pełnią jednocześnie funkcje komandytariuszy spółki komandytowej, członków zarządu spółki będącej jej komplementariuszem oraz są udziałowcami komplementariusza. Model dotychczas bardzo popularny i sprawdzający się w praktyce, może na gruncie nowych regulacji pozbawiać komandytariusza uprawnień do zwolnienia z opodatkowania części uzyskiwanego przychodu ze spółki komandytowej.
Wszystkim osobom będących wspólnikami spółki komandytowej zalecamy zastanowienie się nad strukturą spółek oraz poczynienie ewentualnych zmian w tym zakresie.
Kancelaria podatkowa SAS TAX oferuje swoją pomoc w podjęciu decyzji oraz doradztwo w kolejnych etapach.