Estoński CIT w polskim systemie podatkowym

Estoński CIT nazywany inaczej ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych został wprowadzony z dniem 01 stycznia 2021 roku. Jest to forma opodatkowania podatkiem CIT różniąca się od klasycznego modelu opodatkowania tym podatkiem. Zasadnicza różnica sprowadza się do odroczenia momentu powstania obowiązku podatkowego do momentu wypłaty zysku wypracowanego przez spółkę. Zatem nie przewiduje ustalania bieżącego wyniku finansowego w celu miesięcznego lub kwartalnego wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, do którego przyzwyczailiśmy się w tradycyjnym opodatkowaniu CIT. Podatek nie jest płacony tak długo jak zyski są reinwestowane. O atrakcyjności nowej formy decyduje brak obowiązku prowadzenia odrębnej rachunkowości podatkowej i uproszczenie rozliczenia podatkowego. Estoński CIT ma na celu wspierać rozwój inwestycji i promować reinwestowanie przez podmioty wypracowanych zysków. 

Opodatkowanie ryczałtem – warunki

Opodatkowanie ryczałtem ma zastosowanie w przypadku podatnika spełniającego łącznie warunki określone w art. 28j ustawy o CIT. 

1. Estoński CIT adresowany jest wyłącznie do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych nieposiadających akcji lub udziałów w innych spółkach. Z rozwiązania nie skorzysta zatem spółka komandytowa (która z dniem 01 stycznia 201 roku stała się podatnikiem CIT). 
2. W celu skorzystania z tej formy opodatkowania spółka musi posiadać odpowiednią strukturę właścicielską – wspólnikami spółki mogą być wyłącznie osoby fizyczne. 
3. Nie jest dopuszczalne posiadanie przez podatnika estońskiego CIT  udziałów lub akcji w innych spółkach kapitałowych oraz ogółu praw i obowiązków w spółkach niebędących osobą prawną, jak również tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,
4. Spółka nie może być podmiotem sporządzającym sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR za okres korzystania z ryczałtu,
5. Kolejnym kryterium jest wartość przychodu nieprzekraczająca w roku podatkowym poprzedzającym 100 mln zł (wraz z VAT). Próg ten nie może zostać przekroczony również w trakcie roku podatkowego, w którym opodatkowana jest na zasadach omawianego ryczałtu. 
6. Warunkiem skorzystania z tzw. estońskiego CIT są odpowiednie przychody pasywne, którymi określa się przychody finansowe z pożyczek, odsetek, gwarancji oraz przychody z praw własności intelektualnej – nie mogą być wyższe aniżeli przychody operacyjne. 
7. Spółka musi zatrudniać co najmniej 3 osoby w oparciu o umowę o prace przez 300 dni w roku kalendarzowym (82% dni w roku podatkowym niepokrywającym się z rokiem kalendarzowym). Pracownicy nie mogę być jednocześnie udziałowcami lub akcjonariuszami tej spółki. Z kolei jeśli spółka zatrudnia w oparciu o umowy inne niż umowa o pracę, w celu opodatkowania ryczałtem musi wydatkować co najmniej 3-krotnośc  miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw na wypłatę wynagrodzeń zatrudnianych w oparciu o tę umowę 3 osób fizycznych,
8. Podatnik powinien zachować wymagany ustawowo poziom inwestycji. W 2 następujących po sobie latach podatkowych poziom nakładów na nabycie środków trwałych z grup 3-8 KŚT(maszyny i urządzenia) musi wynosić więcej niż 15% wartości początkowej (ale nie mniej niż 20 tys. PLN).W przypadku realizacji inwestycji określanej jako znaczącej dla prowadzenia działalności, nakłady powinny wynosić odpowiedni 33% (co najmniej 50 tys. PLN)

Ustawa przewiduje szeroki katalog podmiotów wyłączonych z opodatkowania tzw. estońskim CIT. Do grupy tej należą m.in. przedsiębiorstwa finansowe, instytucje pożyczkowe, podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji, podatnicy utworzeni w wyniku połączenia lub podziału, a także podatnicy podzieleni lub wydzieleni, osiągający dochody strefowe zwolnione z podatku. Pełen zakres wyłączenia podmiotowego zawarty został w art. 28k ustawy o CIT. 

Istota estońskiego CIT sprowadza się do tego, że opodatkowaniu podlega zysk netto za okres opodatkowania ryczałtem wypłacony udziałowcom / akcjonariuszom lub przeznaczony na pokrycie strat wygenerowanych przed okresem podlegania opodatkowaniu ryczałtem. 

W  odniesieniu do wypłacanego zysku w opodatkowaniu ryczałtem zastosowanie znajdują 2 stawki CIT:

• stawka 15% mająca zastosowanie w stosunku do małych podatników i podatników, których średnioroczne przychody nie przekraczają 2 mln EUR,
• tawka 25% mająca zastosowanie w stosunku do pozostałych podatników. 

Kroki prawne

Wybór opodatkowania ryczałtem wymaga złożenia stosownego zawiadomienia kierowanego do właściwego  naczelnika  urzędu skarbowego do końca pierwszego miesiąca w pierwszym roku podatkowym stosowania tej formy. Decyzja o wyborze opodatkowania ryczałtem jest wiążąca na okres 4 bezpośrednio następujących po sobie lat podatkowych. Biuro SAS TAX udziela wsparcia na każdym etapie.