Darowizna od rodziców jest jednym z najczęściej występujących form wsparcia finansowego dla dzieci. Udzielana w różnych celach, takich jak wsparcie w zakupie mieszkania, edukacji, rozpoczęciu własnego biznesu lub po prostu jako wsparcie zwane „kieszonkowym”. W praktyce wiadome jest, że darowizna w najbliższej rodzinie jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z obowiązującym prawem, wszystkie darowizny bez wyjątku są opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. Stawki podatku od spadków i darowizn wahają się od 3% do 20% od nadwyżki z przekroczonej kwoty zwolnionej. W zależności, do której grupy należy darczyńca tj. grupa 0, I, II lub III, podlega innym kwotom wolnym od podatku.
Grupa 0
Pomimo braku grupy 0 w ustawie, warto o niej wspomnieć ze względu na jej funkcjonalność. Osoby, które należą do tej grupy, mają prawo do skorzystania z całkowitego zwolnienia z podatku. Do grupy 0 należą:
– małżonek,
– zstępni tj. córka, syn, wnuk, prawnuk,
– wstępni tj. matka, ojciec, dziadkowie,
– rodzeństwo,
– ojczym,
– macocha.
Grupa I
Do pierwszej grupy podatkowej zalicza się najbliższą rodzinę:
– małżonka tj. obecny małżonek,
– zstępnych tj. córka, syn, wnuk, prawnuk,
– wstępnych tj. matka, ojciec, dziadkowie,
– rodzeństwo,
– pasierb,
– ojczym,
– macocha,
– teściowe,
– zięć,
– synowa.
Grupa II
Członkowie grupy II nie korzystają z żadnych zwolnień z podatku od spadku i darowizn. Do drugiej grupy podatkowej zalicza się dalszych krewnych, takich jak:
– zstępni rodzeństwa tj. siostrzeniec, bratanek,
– rodzeństwo rodziców tj. wuja, ciotka,
– zstępni i małżonkowie pasierbów,
– małżonkowie rodzeństwa tj. mąż siostry,
– rodzeństwo małżonków tj. brat żony – szwagier,
– małżonków rodzeństwa małżonków tj. mąż siostry męża,
– małżonków innych zstępnych tj. żona wnuka.
Grupa III
Do trzeciej grupy podatkowej zaliczają się wszelkie pozostałe osoby, które nie zostały wymienione powyżej. Zaliczyć można do tej grupy takie osoby jak:
– przyjaciele,
– kuzynostwo,
– rodzina macochy itp.
Przekazanie darowizny
Wszystkie darowizny podlegają opodatkowaniu. W zależności od grupy podatkowej w jakiej znajdują się strony świadczenia.
Przewidziana kwota wolna od podatku dla rodziny z grupy 1 wynosi 36 120 PLN. Aby była ona zwolniona z podatku, obdarowany po przekroczeniu limitu powinien zgłosić nabycie darowizny do urzędu skarbowego,
Darowizna w najbliższej rodzinie wymaga zgłoszenie w odpowiednim urzędzie skarbowym na druku SD-Z2. Okres, w jakim obdarowany członek rodziny tj. grupa 0, musi dokonać zgłoszenia to pół roku od dnia otrzymania datku. Podatnik natomiast, ma czas na zgłoszenie i zapłatę podatku przez miesiąc, licząc od dnia uzyskania darowizny czy otrzymania spadku.
Darowizna w najbliższej rodzinie jest korzystna ponieważ, nie jest ograniczona w żaden sposób. Nie istnieje ograniczenie dotyczące wykorzystania datku oraz limit kwotowy dla darowizny zwolnionej z podatku. Ze względu na powyższe istnieje możliwość wykorzystania jej do prowadzenia działalności.
Zgłoszenie na formularzy SD-Z2 wskazuje jednego darczyńcę zatem organy podatkowe informują, iż należy złożyć osobne dla każdego z rodziców zgłoszenia SD-Z2, jeśli darowizna przekazywana jest z majątku wspólnego. Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna wydana dnia 15 czerwca 2023 roku r., sygn. 0111-KDIB2-3.4015.74.2023.1.ASZ. Co ważne, w każdym ze zgłoszeń darczyńcy powinni wykazać oddzielnie po połowie kwoty wynikającej z umowy przekazania darowizny.
