Podatnicy często ponoszą nakłady na zakup towarów lub usług jeszcze przed rozpoczęciem działalności. Niekiedy nieświadomi, że w przyszłości towary te będą chcieli wykorzystywać w swojej działalności i dokonają ich wprowadzenia do działalności gospodarczej. W innych przypadkach wydatki takie ponoszą w fazie organizacyjnej swojej działalności, jeszcze przed formalną rejestracją działalności.
Poniesione zakupy obciążone są podatkiem VAT naliczonym, który jest dla nich dodatkowym ciężarem, gdyż nie mają prawa do jego odliczenia, ponieważ nie są jeszcze czynnymi podatnikami VAT. Po formalnej rejestracji działalności oraz dokonaniu rejestracji do VAT na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, powstają z ich strony pytania, czy zapłacony przez nich we wcześniejszych okresach VAT uda się odzyskać.
Odpowiedź jest na szczęście twierdząca i obecnie organy uznają, że odliczenie VAT możliwe jest jeśli podatnik w momencie dokonania odliczenia naliczonego podatku VAT posiada już status czynnego podatnika VAT. Natomiast w samym monecie trzymania faktury zakupu nie jest wymagane posiadanie przez niego takiego statusu. Odróżnić bowiem należy sam moment powstania prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od momentu skorzystania z tego prawa przez podatnika.
Podstawowym warunkiem odliczenia podatku VAT jest związek zakupów z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeśli będzie to spełnione odzyskanie VAT od zakupów przed rejestracją jest możliwe.
Potwierdzają to organy w wydawanych interpretacjach podatkowych – Pismo z dnia 25 stycznia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-3.4012.693.2018.1.MK
Mając na uwadze tak przedstawione okoliczności sprawy oraz przywołane powyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro wszystkie poniesione przez Zainteresowaną przed dniem rejestracji do podatku VAT wydatki dokonywane były w celu przyszłego osiągania przychodów z działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to będzie przysługiwało Wnioskodawczyni prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur je dokumentujących.
Podatnik realizuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w składanej deklaracji w podatku VAT, dlatego w celu zrealizowania tego prawa koniecznym elementem jest dokonanie rejestracji na formularzu VAT-R, co pozwoli na złożenie tej deklaracji.
Za jaki okres przed rejestracją można odzyskać VAT?
Zgodnie z podejściem Krajowej Informacji Skarbowej podatnik może dokonać rejestracji do VAT, jako podatnik VAT czynny wyłącznie z datą bieżącą, a w złożonej deklaracji VAT za pierwszy okres bycia czynnym podatnikiem VAT może dokonać odliczenia VAT od zakupów dokonanych przed rejestracją wyłącznie w 3 poprzedzających miesiącach. Nie jest to zatem korzystne podejście dla podatników, którzy dokonali inwestycji znacznie wcześniej.
Przykład 1
Pan Marcin dokonał zakupu lokalu usługowego w sierpniu 2021 r. Cena lokalu została powiększona o podatek VAT. Pan Marcin nie był w momencie zakupu lokalu czynnym podatnikiem podatku VAT. Pan Marcin dokonał rejestracji do VAT z dniem 03 listopada 2021 r.
Zgodnie z podejściem KIS może dokonać złożenia deklaracji VAT za listopad 2021 r., w której może uwzględnić faktury wystawione przed rejestracją maksymalnie w sierpniu. Nie może uwzględnić zakupów dokonanych przed sierpniem 2021 r.
Jednocześnie pojawiają się interpretacje podatkowe, w myśl których podatnicy maja możliwość dokonania rejestracji do celów VAT z datą wsteczną a w związku z tym mogą dokonać złożenia deklaracji VAT za poprzedzające okresy w celu odliczenia podatku VAT. Interpretacji pozytywnych w tym zakresie jest coraz więcej co może oznaczać kształtowanie się jednolitej linii interpretacyjnej w tym zakresie. Jest to podejście inne aniżeli w przypadku stanowiska KIS.
Przykład 2
Pan Marcin dokonał zakupu lokalu z VAT w styczniu 2020 roku. Rejestracji do VAT dokonał w listopadzie 2021 r.
Zgodnie z tym podejściem Pan Marcin powinien dokonać rejestracji do celów VAT i wskazać w zgłoszeniu datę kwietniową. Następnie powinien dokonać złożenia zaległych deklaracji VAT za miesiące począwszy od kwietnia 2021 r. W deklaracji za kwiecień dokona odliczenia podatku VAT od faktury za zakup lokalu w styczniu 2021 r.
W praktyce w związku ze złożeniem zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R z datą wsteczną może powstać spór z urzędem skarbowym, który może nie chcieć dokonać rejestracji do VAT z datą inną niż bieżąca. Są jednak urzędy skarbowego, kore dokonują rejestracji z datą inną niż bieżącą bez większego problemu. Wówczas odzyskanie VAT jest możliwe za wiele okresów poprzedzających formalną rejestrację do VAT. W przypadku powstania sporu z urzędem warto wystąpić o wydanie interpretacji podatkowej, gdyż przy obecnej linii interpretacyjnej są duże szanse na uzyskanie przez podatnika pozytywnego stanowiska i odliczenie VAT od wydatków poniesionych wiele miesięcy przed rejestracją do VAT.
Sprawdź również – zwolnienie z podatku VAT
